Kabels en meer..... juist als het gaat om je hifi installatie .
Er zijn grenzen.....
Laten we de parameters eens op een rij zetten die bepalend zijn voor de weergave of in ieder geval je persoonlijke verwachting hiervan.
1 - Je oren, mischien wel het belangrijkste van alles. De grenzen van gehoor loopt van ca. 20 Hz tot 20 KHz.
Er kan zomaar een (geluids-) wereld voor je open gaan als je huisarts je "flappers" eens uitspuit. Echt, dat werkt!
Leeftijd speelt eveneens een rol.
Iemand van 18 jaar kan(*) een beter gehoor hebben dan iemand van 68 jaar.
Ook een audicien kan duidelijkheid geven hoe de stand van zaken van je gehoor is.
(*) Disco bezoek, of werken in een lawaaiige omgeven kan gehoorbeschadiging opleveren!.
2 - Acoustiek is eveens van belang.
Scherp gesteld, een goede hifi set zal waardeloos presteren in een holle ruimte zonder tapijt, meubels gordijnen e.d.
Ook de plaats van de speakers kan hier crusiaal zijn, wat los staat hoe ze geplaatst zijn
3 - Elektrische installatie in of voor de ruimte en stroomvoorziening.
Storingen kunnen op verschillende manieren hun effect hebben.
Denk aan een knipperende TL-lamp of bijvoorbeeld een UTP kabel die "unshielded" is.
(UTP=Unshielded Twisted Pair).
Ongewilde RF signalen kunnen op die manier ingekoppeld worden. Meestal op de hoog Ohmige ingang van een versterker.
4 - De versterker of receiver:
De versterker hoeft slechts te doen waar hij voor is.... signaal versterken.
De eindtrappen hebben echter een z.g. inwendige weerstand. Deze is mede bepalend voor o.a. de dempingsfactor wat mede verantwoordelijk kan zijn aan kleuring van het geluid.
Interne voeding van de versterker:
Jawel storingen op het net kunnen voorkomen.
Gelukkig zorgt de voeding ervoor dat dit geen invloed heeft op de versterking.
De transformator, de gelijkrichter, en daarna een paar stevige elco's zorgen voor een stabiele voeding van de componenten.
Daarnaast worden bij veel merken de voorversterkers voorzien van een gestabiliseerde voeding.
Bij een z.g. "schakelende voeding" komt er in het geheel geen storing binnen mits de voeding goed ontworpen is.
Z.g. filters en "speciale" kabels maken in die zin dan ook geen verschil. Dat geldt ook voor de z.g. "audio-zekeringen".
In specifieke gevallen wordt de netvoedingkabel voorzien van een z.g. ferriet-kraal.
Dit is echter specifiek ter voorkoming van EMC-problemen naar andere aangesloten apparatuur.
5 - Interlinks:
Mits de interlinkkabels een goede afscherming hebben in combinatie met een correct gemonteerde connector (vaak cinch) valt hier weinig over te vertellen. De aders zelf hoeven echt niet verguld te worden. Immers de aansluitimpedantie is vaak 47 KOhm. Dus die hooguit paar Ohm (als het al zoveel zou kunnen zijn...) doen niet ter zake.
Wel slecht contact van de connector wat kan resulteren in gekraak of uitval.
6 - Luidsprekerkabels:
Voor de beeldvorming: 2,5mm2 is geschikt tot 16 Ampere (!).
Dus bij een laagfrequent signaal van bijv. 100 Hz en een belasting met een (Ohmse) weerstand van 8 Ohm komen we uit op een vermogen van (P= I * I * R) 2048 Watt ! Of bij 2 Ohm 512 Watt....
Dat komt overeen met een spanning van 128 Volt (!) bij 2048 Watt.
Kortom, luidsprekerkabels met een dikte van 8 mm2 is compleet onnodig.
Verkopers zullen proberen je te overtuigen dat je het verschil kan horen ...., niets is minder waar!
Toch een issue waar het wel kan helpen:
Bij PA versterkers zoals bijv. de Crown XTi 6002 versterker. Maar dan hebben we het over PA werk i.p.v. HiFi, hoewel de Crown best wel goed klinkt.
Kijk even naar de specificaties van deze versterker, dat zegt genoeg.
7 - Luidsprekers:
Aktieve speakers hebben een andere vorm van verbinding; kan zijn met Bluetooth , een interlink kabel, WiFi. Kortom wired of draadloos.
De (eind-)versterker zit in het luidsprekersysteem. Logischerwijs is deze combinatie geoptimaliseerd v.w.b. impedantie en dempingsfactor. Betekend ook dat dit kostbaarder kan zijn dan een passief systeem .
Passieve speakers zijn daarin een stuk kritischer . Immers speakers en versterker zouden idealiter "matched" moeten zijn.
Helaas (soms ook gelukkig) is dat vaker niet dan wel.
Dat kan bijvoorbeeld een "warmer" geluid geven of zelfs een merk-specifieke "kleur".
Smaak van de luisteraar is in deze van belang en zoals duidelijk mag zijn "smaken verschillen".
Terug naar de techniek: Er zijn fabrikanten die speciale netvoeding filters , liefst uitgevoerd met dikke kabels en wel erg robuuste stekkers of connectors , op de markt brengen.
Ongetwijfeld goed bedoeld, echter de zin ervan is discutabel.
De voeding intern in de versterker is, zeker bij high-end apparatuur , dermate goed dat storingen van het net niet van invloed zijn.
Evenzo de bijgeleverde kabels.
Wat wel van invloed kan zijn is de aard-aansluiting, resp. de nul en fase aders .
Tenzij er een z.g. galvanische scheiding is, is het raadzaam om hier aandacht aan te schenken.
Onder omstandigheden kan de versterker een lichte brom aan de speakers geven. In zo'n geval een stekker, bijvoorbeeld van de platenspeler omdraaien. Reden: aardlus.
En natuurlijk: zorg dat ook de speakers in fase zijn.
Nog een kleinigheid:
Vervorming..... High-end apparatuur zit vaak beneden de 0,1% THD vervorming.
Het menselijk oor registreert pas vervorming vanaf 2% en pas echt hoorbaar bij 3%....
Wellicht iets om over na te denken.
Tot zover een leuk stukje proza over geluid en HiFi.
Blijft over, het plezier wat je kan beleven aan je installatie, of deze perfect is of iets minder perfect maakt dan niet uit.
Veel luister plezier!
Groetjes
Ton uit Vierhouten .
