De "weerstand" = impedantie is niet constant maar afhankelijk van de frequentie.
Bij de ene speaker fluctueert dit meer dan bij een andere.
Met name buizenversterkers zijn niet blij met grote fluctuaties en derhalve wordt afgeraden om buizenversterkers
te gebruiken bij grote fluctuaties, ook als is de gevoeligheid/rendement van de speakers hoog.
Nu is het zo dat men een speaker kan categoriseren met een nominale impedantie van 8 Ohm of 6 Ohm of 4 Ohm,
wat men dan zo al al een gewogen gemiddelde kan beschouwen echter dat kan tricky zijn.
Belangrijker is, dat men weet, bij welke frequenties de impedanties naar beneden dipt.
Hiervoor moet je dan de grafiek bekijken met het impedantie-verloop over het totale frequentiebereik van de speaker.
Een flinke dip bij bijvoorbeeld 10.000HZ, als de impedantie bijvoorbeeld daalt onder de 3 Ohm,
is minder "ernstig" dan een dip bij 100HZ omdat in de muziek hier minder "vermogen" wordt gevraagd.
Meestal laten vele speakers 1 of meerdere dips zien tussen 50 en 400HZ en als dit niet beneden de 3,5Ohm is,
is dit veelal voor de MEESTE versterkers geen probleem.
Zijn de dippen groter en duikt in dit bereik de impedantie ver onder de 3,5Ohm, dan bestaat het te leveren vermogen (IN VERHOUDING) tot relatief veel STROOM en minder SPANNING en hiervoor heb je versterkers nodig die dan ook relatief veel stroom kunnen leveren en deze hebben dan in de regel ook een goede stroomvoorziening.
P = U * I en U/I = R dit leidt tot I*I*R = P
P = Vermogen = Watts
U = Spanning = Volt
I = Stroom = Ampere
R = Weerstand/Impedantie = Ohm
db = eenheid voor geluidsdruk
M.b.t. de gevoeligheid van speakers (hoeveel power moet er in om een bepaalde geluidsdruk/volume te bereiken)
moet je uitkijken, hoe dit is gespecificeerd en veelal moet je deze specificatie in relatie nemen tot de opgegeven
nominale impedantie van de speakers.
1. 1Watt/1Mtr/89 db (1 Watt in 1 speaker, geeft 89db geluidsdruk op 1 meter afstand op de as v/d speaker)
2. 2V/1Mtr/86 db (2 Volt in 1 speaker, geeft 86db geluidsdruk op 1 meter afstand op de as v/d speaker)
3. 2,83V/1Mtr/89 db (2,83 Volt in 1 speaker, geeft 86db geluidsdruk op 1 meter afstand op de as v/d speaker)
Zoals bij 1 & 3 gespecificeerd, wordt meestal opgegeven bij een nominale impedantie van 8 Ohm
Zoals bij 2 gespecificeerd, wordt meestal opgegeven bij een nominale impedantie van 4 Ohm
als je hier de eerder beschreven formules op los laat, hebben 1, 2 en 3 hetzelfde rendement !
Opmerking:
Een opgegeven gevoeligheid/specs krijgt pas betekenis als je weet hoe deze 100% is gemeten en wat daadwerkelijk de nominale impedantie v/e speaker is, echter dit geeft je nog niet alle info, hoe makkelijk
deze is aan te sturen, want hierbij speelt het impedantie-verloop van de speakers ook 1 rol in !
Uiteraard speelt ook een zeer grote rol, met welke volume (eigenlijk stand van de volumeknop) je afspeelt.
Speel je altijd met zeer lage volumes, dan wordt het minder kritisch.
M.b.t. de opgegeven gevoeligheden/rendementen nog het volgende, voor het bereiken van een bepaalde
nominale geluidsdruk in een kamer, in een stereo-opstelling.
1. deze worden vaak gemeten in een dode kamer, met 1 speaker, echter thuis doet je ruimte mee
(lees versterkt !) en afhankelijk van de opstelling, ruimte en grote, kan je veelal 3 db tot 7 db hierbij optellen.
we gebruiken hier voor verdere voorbeelden/uitwerkingen 4 db
2. vanwege stereo = 2 speakers, echter links en rechts zijn niet 100% gelijk immers je luistert niet naar mono,
kan hiervoor nog 3 db opgeteld worden
3. bij verdubbeling van de luisterafstand moet je 6 db hiervan aftrekken.
Bij speakers met een rendement van 1Watt/1Mtr/89 db en een luisterafstand van 4 meter,
dit levert een geluidsdruk op van:
89 + 4 (ruimte) + 3 (2 speakers) -12 (luisterafstand) = 84 db
Als je de eerder genoemde formules hierop loslaat, kan je concluderen:
# voor elke 3 db aan extra geluidsdruk op je luisterplek, is 2x zo veel extra vermogen (wattjes) nodig,
die je versterker moet leveren aan je speakers
Voor 94 db is dus 10 Watt input benodigd in je beiden speakers.
(kamer, stereo, 4 mtr afstand)
Nu is bovengenoemde voorbeeld, vrij theoretisch, omdat muziek dynamiek bevat.
Kortom je luistert constant naar verschillende geluidsdrukken.
Er zijn ook vele opnames, die werkelijk helemaal verkloot zijn door compressie en plat klinken maar bij goede
opnames (vooral bij klassiek muziek) kan het verschil tussen de zachtste passage en luidste passage zeer groot zijn.
Als die luidste passages onvervormd weergegeven kan worden (vaak zijn dit korstondige pieken) moet
je versterker dit ook (kortstondig) onvervormd kunnen weergeven.
Er bestaan op internet diverse rekentools waarbij met inachtneming van hetgeen ik hier geschreven heb,
zelf kan uitrekenen, hoeveel power (wattjes) je versterker moet kunnen leveren, om een bepaalde nominale
geluidsdruk te kunnen bereiken en waarbij je ook een Crest-factor kan invoeren.
Crest-factor is invoer van extra decibellen als headroom voor de extra luide muziekpieken.
(vaak is hier standaard al een waarde ingevoerd van 9 tot 12 db)
Probleem van deze rekentools vind ik persoonlijk:
- normale doorsnee gebruiker heeft geen decibel meter
- normale doorsnee gebruiker heeft geen gevoel bij "hoe luid" te vertalen is naar "hoeveelheidjes aan db"
- vaak nog een aantal extra parameters ingevoerd moeten worden, waarbij toch enige affiniteit en
gevoel van techniek of ervaring vereist is.
